Tsiku ladzuwa la dzuwa nthawi yayitali, sitima yayikulu ya Foniki inafika pakamwa pa mtsinje wa Brus m'mphepete mwa Nyanja ya Mediterranean. Sitimayo idakwezedwa ndi makhiristo ambiri a soda yachilengedwe. Kwa nthawi zonse za Ebb ndikuyenda kwa nyanja kuno, ogwira ntchito sanali otsimikiza. . Sitimayo idagwedezeka pomwe idafika pamchenga chokongola kutali ndi mkamwa mwa mtsinje.
Afoinike omwe adakodwa m'bwatomo adangolumphira m'boti lalikulu ndikuthamanga ku Sandbar wokongola uyu. Mchenga wadzaza ndi mchenga wofewa komanso wabwino, koma palibe miyala yomwe imatha kuthandizira mphika. Wina mwadzidzidzi anakumbukira soda yachilengedwe m'bwatomo, kotero aliyense anagwirira ntchito limodzi, nayenda zidutswa zambiri kuti amange mphizi, kenako ndikukhazikitsa nkhuni nkhuni kuti ziwotche. Chakudyacho chinali chitakonzeka posachedwa. Atanyamula mbale ndikukonzekera kubwerera m'bwatomo, modzidzimutsa adapeza chodabwitsa chodabwitsa: Ndinaona china chake chonyezimira ndikuwala pamchenga, zomwe zinali zokongola kwambiri. Aliyense samadziwa izi. Ndi ziti, ndimaganiza kuti ndapeza chuma, motero ndinaziyika. M'malo mwake, moto utaphikira, sodale yotsekereza pamphika mosiyanasiyana molakwika ndi mchenga wa quartz pansi pa kutentha kwambiri, kupanga galasi.
Afoinike atatha atapeza chinsinsi mwangozi, adaganiza mwachangu momwe angapangire. Adayamba kuyambitsa mchenga ndi koloko lachilengedwe limodzi, kenako ndikusungunula mu ng'anjo yapadera, kenako ndikupanga galasi kukhala lalitali. Mikanda yaying'ono yamagalasi. Mimba yokongola iyi idadziwika mwachangu ndi alendo ena, ndipo anthu olemera adasinthana ndi golide ndi zodzikongoletsera, ndipo Afoinike adapanga chuma.
M'malo mwake, Mssopotamians amapanga galasi lophweka kuyambira 2000 BC, ndipo kapu yeniyeni idawonekera ku Egypt mu 1500 BC. Kuyambira pa zaka za zana la 9 BC, kupanga galasi kumakulitsa tsiku ndi tsiku. Asanafike zaka za m'ma 600, panali mafakitale agalasi ku Rhode ndi Kupro. Mzinda wa Alexandria, womwe unamangidwa mu 332 BC, anali mzinda wofunika kwambiri wopanga galasi nthawi imeneyo.
Kuyambira pa zaka za zana la 7 AD, mayiko ena a Arab monga Mesopotamia, Persia, Egypt ndi Syria adakulitsa chigalasi. Anatha kugwiritsa ntchito galasi loyera kapena galasi lopanda makhola kuti apange nyali za mfuti.
Ku Europe, kupanga galasi kunawonekera mochedwa. Pamapeto pake za m'ma 1800, anthu a ku Europe adagula kwambiri galawa kuchokera ku Venice. Izi zidakhala bwino ndi galasi la zaka za m'ma 1800
Post Nthawi: Apr-01-2023